Voorzitter, college, collega raadsleden en belangstellenden op de tribune of thuis,
In de perspectiefnota wordt ieder jaar beschreven met welk perspectief de gemeente naar de komende jaren kan kijken. Welke ambities kunnen worden nagejaagd en wat mogen deze kosten. Niet zelden is dit hét moment voor veel partijen om aandacht, en dus geld, te vragen voor extra wensen bovenop wat in het collegeprogramma is beschreven.
Vorig jaar werd dit collegeprogramma geschreven met een positief financieel perspectief voor de jaren 2023 tot en met 2026. Weliswaar kwam de gemeente voor dat laatste jaar toen ook al geld tekort, maar dat geldt voor veel gemeenten. Voor dit zogenaamde ‘ravijn-jaar’ wordt verwacht dat de Rijksoverheid met oplossingen komt. Die oplossingen zijn er helaas nog niet en het ravijn is met 2027 erbij niet alleen breder maar ook dieper geworden.
Er is sprake van een harde landing: de perspectiefnota 2024 laat grote financiële tekorten zien voor de jaren 2023 tot en met 2027. Voor degene die de hoop had gevestigd op de meicirculaire: die verzacht de landing maar voor een deel: de tekorten blijven vanaf 2024 en lopen zelfs op tot (bijna) €13 miljoen per jaar vanaf 2026. Er zal fors bezuinigd moeten worden om het tij te keren!
De VVD fractie realiseert zich dat er geen ruimte is voor nieuwe wensen. Onze wensen zijn natuurlijk ook al in het coalitieakkoord afgesproken en vastgelegd waardoor we die neiging toch al minder hadden bij deze perspectiefnota.
Voor 2024 lijkt het erop dat de gemeente met maatregelen kan komen ter grootte van €1,5 miljoen, die weinig impact zullen hebben in de Houtense samenleving. Wethouder Bos gaf dat al aan in het rondetafelgesprek en dat is goed om te horen. Voor de jaren daarna zal structureel veel geld gevonden moeten worden. Dit loopt op van €5,7 miljoen in 2025 naar €12,7 miljoen in 2026 en naar €13 miljoen in 2027.
De VVD fractie vindt het belangrijk dat Houten schoon, heel en veilig is en blijft. We vinden het belangrijk dat deze doelen overeind blijven staan. Dat geldt ook voor het versnellen van de woningbouwopgave. De woningnood onder Houtenaren is groot en het perspectief dat starters hebben moet verbeterd worden. Het is voor ons dus geen optie om ambities op deze onderwerpen te verlagen of te vertragen en zo geld te besparen.
Ook is het zo dat veel inwoners moeite hebben om financieel het hoofd boven water te houden. Het verhogen van lokale lasten, het werd in het rondetafelgesprek al even genoemd, is daarom geen optie voor ons. Als je geld tekort komt moet je eenvoudigweg de tering naar de nering zetten en dat is wat we als gemeente nu ook moeten doen.
We geloven in de kracht en de inventiviteit van de samenleving en denken daarom ook dat we deze grote uitdaging samen moeten aangaan.
Eerder is al gesproken over het Houtens (of eigenlijk: Zeister) model waarbij met inwoners, maatschappelijk middenveld, ondernemers, ambtenaren en anderen in gesprek gegaan wordt om te bedenken waar geld doelmatiger ingezet of bezuinigd kan worden. Wij denken dat het een goed idee is om dat gesprek aan te gaan en samen met deze experts met voorstellen te komen voor het verbeteren van de financiële toekomst van Houten. Daarbij is het wel van belang dat we snel tot resultaten komen en er geen groot bureaucratisch gedrocht van maken met hoge kosten.
Voorzitter, wij gaan graag samen deze enorme uitdaging met elkaar aan!