Voorzitter,
Van de raad wordt gevraagd een besluit te nemen om op de locatie Essenkade 2 opvang van vluchtelingen, huisvesting van maatschappelijke organisaties en tijdelijke huisvesting voor maximaal 15 jaar.
Het onderwerp leent zich voor een breed draagvlak, het is daarom ongelukkig dat de timing samenvalt met de vorming van een nieuw college. Het liefst zouden wij het onderwerp in een latere raadsvergadering besproken zien, omdat het nieuwe college dan het volledige eigenaarschap zou hebben. Nu wordt het risico gelopen dat een nieuw college alsnog de stekker eruit trekt. Vraag aan de portefeuillehouder: wat is het gevolg als we vanavond geen besluit nemen, maar dit uitstellen tot vlak voor de zomer?
Vooropgesteld: de VVD fractie vindt dat we verantwoordelijkheid moeten nemen. We staan niet onwelwillend tegenover het tijdelijk opvangen van vluchtelingen aangezien de nood elders in het land groot is. De Rijksoverheid heeft niet voor niets aan gemeenten gevraagd om mee te denken en mee te doen. Wel moeten we oog hebben voor de draagkracht van de gemeente. Kan Houten dit aan? En daarmee bedoel ik zowel de (directe) omgeving, maatschappelijke instellingen en de gemeentelijke organisatie.
Een vraag waar op basis van dit raadsvoorstel en gesprekken met belanghebbenden nog moeilijk antwoord op gegeven kan worden. Er moet namelijk nog erg veel uitgezocht worden. Het raadsvoorstel heeft wat ons betreft daarom het karakter van een principebesluit. Er greep uit de onderwerpen waar nog helderheid over moet komen:
- Kan deze tijdelijke huisvesting wel op deze locatie aangezien het een bedrijventerrein is met een relatief hoge milieu categorie?
- Hoe wordt zekergesteld dat bedrijven in de omgeving niet op een later moment beperkt worden vanwege mogelijke overlast bij de ‘nieuwe buren’?
- Hoe wordt overlast voor de omgeving voorkomen?
- Waar kan de omgeving terecht op het moment dat er onverhoopt wel overlast is?
- Hoe kunnen we zekerheid krijgen over de kansrijke status van de vluchtelingen? Er wordt geprobeerd om alleen mensen op te vangen die ‘vrijwel zeker’ zijn van een status (verblijfsvergunning). In hoeverre kan het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) hier aan gehouden worden?
- Wat als er na verloop van tijd ook zogenaamde ‘veiligelanders’ geplaatst worden door het COA, wat kan de gemeente dan doen?
- Hoe houdt de gemeente het COA aan het maximum van 100 vluchtelingen?
- Hoe wordt gezorgd voor een goed samenlevingsklimaat met de overige tijdelijke bewoners, de maatschappelijke organisaties en de omgeving?
Helderheid hierover zal er vanavond niet komen aangezien dit onderwerpen zijn die in de volgende fase uitgewerkt worden en welke voorgelegd zullen worden in een raadsvoorstel waarin om een ‘Verklaring Van Geen Bedenkingen (VVGB)’ en later een bestemmingsplanwijziging wordt gevraagd.
Indien die helderheid er op die twee momenten niet is, of de VVD fractie is van mening dat er onvoldoende aan zorgen tegemoet is gekomen, dan kan het project wat ons betreft alsnog gestopt worden. Graag een bevestiging van de portfefeuillehouder dat dit inderdaad mogelijk is en aannemen van dit raadsvoorstel het project nog niet onomkeerbaar maakt.
Om het college te helpen met het vastleggen van kaders hebben wij een aantal amendementen en moties voorbereid.
Ten eerste, voorzitter, om te accentueren dat dit raadsvoorstel het karakter van een principebesluit heeft, stellen wij voor om het woord ‘mogelijke’ toe te voegen bij beslispunt 1. Hierdoor wordt de tekst: “In te stemmen met de locatie Essenkade 2 als mogelijke locatie voor de opvang van, etc.” Hiermee wordt helder dat, na het uitwerken van alles wat nu nog niet duidelijk is, nog een definitief besluit genomen moet worden.
Het tweede amendement hebben we gemaakt omdat we de periode van 15 jaar erg lang vinden terwijl er nog maar zo weinig helder is. We stellen hierin voor om na 3 jaar te evalueren en pas dan te besluiten of we door willen met spoor 2, de kleinschalige regionale opvang of dependance. Er is dan inmiddels veel meer ervaring met de opvang en de combinatie met maatschappelijke organisaties en tijdelijke huisvesting van spoedzoekers. Op dat moment kunnen we dus ook echt een goed besluit nemen over het verlengen en doorontwikkelen van de opvang of er mee stoppen. Dit zal ongetwijfeld consequenties hebben ten aanzien van de afschrijfkosten van de tijdelijke woningen, die zullen in dat besluit meegenomen moeten worden.
Een derde amendement hebben we gemaakt om zeker te stellen dat alleen 100 zeer kansrijke vluchtelingen opgevangen kunnen worden. Wij vinden deze locatie namelijk niet geschikt om mensen op te vangen van wie het nog zeer onzeker is dat ze een verblijfsvergunning krijgen of sterker van wie al vrijwel zeker is dat dit niet het geval is. Op andere locaties in Nederland zijn helaas voldoende voorbeelden van excessen met deze groepen. Voor een succesvolle opvang op de Essenkade is daarom nodig dat deze groepen hier niet opgevangen worden.
Naast deze amendementen hebben we ook nog een motie waarin we mee willen geven dat er goed nagedacht moet worden hoe over 15 jaar een einde gemaakt wordt aan de nu voorgestelde situatie. Door het ontwikkelen van een heldere exit-strategie kunnen de nodige voorbereidingen getroffen worden.
De VVD fractie heeft in de afgelopen periode meerdere omwonenden en ondernemers in de omgeving gesproken. Ook hier hoorden wij wel wat zorgen over mogelijk overlast. Wij hadden een motie voorbereid om mensen die in de omgeving wonen of een bedrijf hebben te betrekken in de plannen om overlast te voorkomen en zorg te dragen dat men bij onverhoopt overlast ergens terecht kan. Wij kwamen er achter dat het CDA hier ook een motie voor had voorbereid en sluiten daar graag bij aan.
Datzelfde geldt ook ten aanzien van de 150 spoedzoekers in het andere gedeelte van de locatie. Ook hier kunnen natuurlijk statushouders gehuisvest worden. Deze groep mensen heeft immers dezelfde rechten als alle Nederlanders. Toch willen we voorstellen om een maximum te stellen aan het aantal statushouders in dit gedeelte van de locatie. Door dit op een derde te maximeren denken we de verhouding tussen ‘vragers en dragers’ acceptabel te houden. Wij sluiten hier ook aan bij de motie van het CDA.
Ook een motie van Houten Anders over het goed betrekken van de ondernemers in de nabije omgeving en daarbij kansen te creëren is in lijn met onze mening hierover. Ook deze hebben we mede ondertekend.
Voorzitter,
Zoals aangegeven staan wij niet onwelwillend ten opzichte van opvang van vluchtelingen in Houten en kan de combinatie met de huisvesting van maatschappelijke organisaties en spoedzoekers succesvol zijn. Wij willen echter wel meer zekerheid hebben voor we een definitief akkoord kunnen geven en zullen daar de momenten voor gebruiken wanneer de VVGB en bestemmingsplanwijziging behandeld worden.