VVD Statement bij de bespreking van vluchtelingen in Houten

Nederland heeft te maken met een enorme instroom van asielzoekers. In deze groep zitten vluchtelingen die huis en haard achtergelaten hebben vanwege oorlogsgeweld. Ook zijn er mensen bij die op zoek zijn naar betere levensomstandigheden zonder dat er recht op asiel is. Omdat dit laatste pas duidelijk wordt in de asielprocedure moet de hele groep in eerste instantie opgevangen en dus gehuisvest worden. De VVD heeft in de Tweede Kamer gepleit voor opvang in de regio zodat veilige vluchthavens ontstaan vanwaar uit ook weer eenvoudiger teruggekeerd kan worden. Een lijn die onze fractie van harte ondersteunt. Het is echter nog niet zover; Nederland is ondertussen niet berekend op de grote hoeveelheid asielzoekers waar we nu mee te maken hebben waardoor er nu ook hulp gevraagd is aan de gemeente Houten.

In de collegebrief van 2 oktober over 'de stand van zaken opvang vluchtelingen' wordt gesproken over de crisisnoodopvang, de opvang en huisvesting van statushouders en de mogelijkheid om een asielzoekerscentrum te vestigen in Houten. Hierna zal ik ingaan op deze drie onderwerpen.

De manier waarop de crisisnoodopvang in de afgelopen week in Houten heeft plaatsgevonden heeft indruk gemaakt op de fractie van VVD Houten. Wij willen dan ook onze waardering uitspreken voor de inspanningen van de gemeente, van Houten & Co en alle (al dan niet bij kerken, stichtingen en verenigingen aangesloten) vrijwilligers. Wij vragen ons echter wel af hoeveel de eerdergenoemde organisaties en vrijwilligers nog aan kunnen. De kortdurende crisisnoodopvang kan niet ongelimiteerd doorgaan omdat deze organisaties hier niet op berekend zijn. Het zal ten koste gaan van de reguliere taken; voor korte tijd moet dit kunnen, maar het kan niet de bedoeling zijn dit al te lang te laten duren. Je kunt immers iemand anders pas goed helpen als je ook goed voor je zelf zorgt. Daarom zijn wij ook kritisch in de overweging om de crisisnoodopvang weer te verlengen.

Ten aanzien van de crisisnoodopvang zijn er in de Houtense samenleving ook zorgen over veiligheid. Het gaat dan om zorgen over de veiligheid ín de Wetering, maar ook daar buiten. Kan de portefeuillehouder aangeven of er zich incidenten hebben voorgedaan dit deze zorgen rechtvaardigen?

Momenteel is het ons nog niet duidelijk welk financieel beslag de crisisnoodopvang heeft op de gemeente. Kan de portefeuillehouder hier inzicht in geven? 

De vraag die de VVD fractie ook heeft is of er een analyse is gedaan waaruit blijkt dat de manier waarop de crisisnoodopvang nu in regionaal verband is geregeld wel de juiste is? Het risico bestaat namelijk dat, omdat lijkt dat veel gemeenten crisisnoodopvang of noodopvang willen regelen, er sub-optimalisatie optreedt. Mogelijk is het beter in één gemeente op te vangen waarbij deze gemeente ambtelijk, financieel of anderzijds wordt ondersteund door andere gemeenten in de regio. Met andere woorden: is of wordt dit nog geëvalueerd? Graag een antwoord van de portefeuillehouder op deze vraag.

Als het gaat om de huisvesting van statushouders dan vindt de VVD fractie het van belang dat gewerkt wordt aan de zelfredzaamheid van deze mensen. Hoe eerder deze mensen een volwaardig bijdrage kunnen leveren aan de samenleving hoe beter. Het zal de integratie van statushouders bespoedigen en daarmee ook het draagvlak onder de Houtense inwoners.

Huisvesting van de statushouders wordt een behoorlijke uitdaging. Waar er dit jaar zo'n 90 mensen worden gehuisvest, zal naar verwachting volgend jaar meer dan het dubbele nodig zijn. De VVD fractie wil graag horen aan welke maatregelen het college denkt om dit op te lossen, hoe staat het hier concreet mee? Ook hier maken wij ons zorgen over het draagvlak in de Houtense samenleving: wat als je zelf al acht jaar op de wachtlijst staat en ziet dat een statushouder prioriteit krijgt boven jezelf? Wat gaat het college doen om deze mensen tegemoet te komen en daarmee het draagvlak te vergroten? Kan de Houtense samenleving deze verdubbeling eigenlijk op andere vlakken wel aan? Hoe wordt de toename in onderwijsplekken, zorgvraag en benodigde vrijwilligers georganiseerd? Graag een reactie van het college hierop.

In de collegebrief over de stand van zaken opvang vluchtelingen wordt ook gesproken over de mogelijkheden voor het vestigen van een asielzoekerscentrum (AZC) in Houten. Het college geeft aan dat een grootschalige opvang niet realiseerbaar is. Onze fractie is het hier zeker mee eens, maar vraagt zich af welke grootte u wel reëel acht en hoe dit wordt onderbouwd.

In de collegebrief wordt aangegeven dat wordt onderzocht of een kleinere satelliet van een AZC elders een optie is. Kunt u aangeven of u al locaties op het oog heeft? In de collegebrief wordt ingegaan op overleg en inspraak met inwoners: u geeft aan een inspraakberaad te willen organiseren waarbij deelnemers onder meer door middel van loting uit de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA) worden bepaald. Wij willen er op aandringen vooral ook mensen deel te laten nemen die op eigen initiatief mee willen praten in plaats het lot te laten beslissen.

Overige vragen

In de collegebrief wordt ook nog ingegaan op 'zelfzorgarrangementen'. Er wordt aangegeven dat deze mogelijkheid nog wordt onderzocht. Wij vragen ons af wat er precies wordt onderzocht? U geeft aan dat gemeenten een beroep kunnen doen op een regeling waarbij particulieren statushouders huisvesten. Dat lijkt wat paradoxaal, kunt u dit toelichten?

Tenslotte wordt in de collegebrief ingegaan op de financiële gevolgen van de extra inzet; er wordt een bedrag genoemd van €300.000. Kan het college verduidelijken of het hier gaat om de extra inzet op crisisnoodopvang, statushouders of anderszins. Ook is niet geheel duidelijk over welke periode het gaat. Graag verheldering op dit punt.

Vrijheid, verantwoordelijkheid, verdraagzaamheid, gelijkwaardigheid en sociale rechtvaardigheid zijn onze liberale kernwaarden. Mijn bijdrage staat er vol mee. Wij willen graag, met aandacht voor de vluchtelingen en de zorgen van onze Houtense inwoners, vanuit het gegeven dat feiten boven emotie komen, de juiste besluiten nemen met onze liberale waarden in het achterhoofd.